Συντάκτης: Aλέξανδρος Γιατζίδης, Μ.D., medlabnews.gr
Κουράζεστε πολύεύκολα;
Έχετε χλωμήόψη;
Έχετε σκεφτείότι μπορεί να έχετε αναιμία;
Μήπως πρέπει ναπάρετε σίδηρο;
Tι είναι όμως ησιδηροπενία αναιμία;
Η σιδηροπενικήαναιμία είναι μια μορφή αναιμίας που προκύπτει όταν ο οργανισμός παρουσιάζειέλλειψη σε σίδηρο. Η ανεπάρκεια του σιδηρού διαταράσσει τη λειτουργία τηςαιμοσφαιρίνης με αποτέλεσμα να περιορίζεται η μεταφορά του οξυγόνου στουςιστούς. Η σιδηροπενική αναιμία είναι η συνηθέστερη μορφή αναιμίας στον κόσμο,και κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες εξαιτίας των εντερικών παρασιτικώνμολύνσεων και της πτωχής σε σίδηρο διατροφής.
Πουοφείλεται;
Η σιδηροπενικήαναιμία προκαλείται όταν ο οργανισμός:
• δεν προσλαμβάνει επαρκές σίδηρο είτε γιατί δεν τουπαρέχεται μέσω της διατροφής είτε γιατί, ακόμη και όταν του παρέχεται, δεμπορεί να το απορροφήσει εξαιτίας αχλωρυδρίας (δηλαδή αλλαγή στην οξύτητα τουστομάχου), γαστρεκτομής, ή συνδρόμων δυσαπορρόφησης
• χάνει σίδηρο εξαιτίας αυξημένων αναγκών ( παιδικήηλικία, εγκυμοσύνη, έμμηνος ρύση)
• χάνει σίδηρο εξαιτίας αιμορραγίας που προκαλείται απόασθένεια του πεπτικού, όπως είναι οι αιμορροΐδες, το πεπτικό έλκος, τανεοπλάσματα, η εκκολπωμάτωση, κ.α
• χάνει αίμα εξαιτίας αιμορραγίας του εσωτερικούτοιχώματος που προκαλείται από τη μακροχρόνια λήψη ασπιρίνης και μη στεροειδώναντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ)
Ο χαμηλόςαριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων δεν αποτελεί απαραίτητα συνώνυμο της αναιμίας.Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο αριθμός αυτών των κυττάρων είναι φυσιολογικός ήακόμα και αυξημένος. Αντιθέτως, η αναιμία υπάρχει αναμφισβήτητα, αν είναι πολύχαμηλά σε σχέση με τα φυσιολογικά επίπεδα τα ποσοστά:
- · Της αιμοσφαιρίνης,δηλαδή της χρωστικής ουσίας που προσδίδει στο αίμα το κόκκινο χρώμα του καιμεταφέρει το οξυγόνο από τους πνεύμονες στους περιφερειακούς ιστούς,· Του αιματοκρίτη,δηλαδή της ποσότητας του αίματος που υπάρχει στα ερυθρά αιμοσφαίρια.
Ο σίδηρος,είναι ένα συστατικό απαραίτητο για την σύνθεση της αιμοσφαιρίνης, η οποίαμεταφέρει το οξυγόνο από τους πνεύμονες προς τους ιστούς και τα διάφορα όργανατου σώματος και απομακρύνει το διοξείδιο του άνθρακα.
Το 30% τουολικού σιδήρου περίπου που έχουμε στο σώμα μας βρίσκεται αποθηκευμένο στοσυκώτι, το σπλήνα και το μυελό των οστών με τη μορφή ουσιών, όπως φεριτίνη καιαιμοσιδηρίνη, προσλαμβάνεται από τον οργανισμό μέσω των τροφών και απορροφάταιαπό το λεπτό έντερο.
Τι μπορείτε νακάνετε για να αντιμετωπίσετε τη νόσο;
Το πρώτο πουπρέπει να γίνει είναι η ανακάλυψη του αιτίου που έχει προκαλέσει τη σιδηροπενικήαναιμία. Το συνηθέστερο σφάλμα που γίνετε είναι η χορήγηση σιδήρου χωρίς ναέχει διερευνηθεί η αιτία της αναιμίας . Ο οικογενειακός σας Ιατρός είναι αυτόςπου θα σας κατευθύνει ανάλογα με το ιστορικό σας και τις απαραίτητεςεργαστηριακές εξετάσεις ( αιματολογικές , γαστροσκόπηση , κολονοσκόπηση κ.α. ). Ακολούθως και στις πιο πολλές περιπτώσεις είναι αρκετή η αύξηση του σιδήρουτης διατροφής με την κατάλληλη επιλογή των τροφών. Επίσης, κατά την εγκυμοσύνηχορηγούνται πάντα σκευάσματα σιδήρου, εφόσον η διατροφή δεν επαρκεί συνήθως γιατην κάλυψη των αυξημένων αναγκών.
Γιατί πρέπει ναπάρετε χάπια σιδήρου;
Οι περισσότεροι άνθρωποι θαπρέπει να προσλαμβάνουν όλη την ποσότητα σιδήρου που χρειάζονταιακολουθώντας μια πλούσια και ισορροπημένη διατροφή, οπότε δεν είναιαπαραίτητο να παίρνουν συμπληρώματα ή χάπια σιδήρου. Αν τα επίπεδασιδήρου στον οργανισμό σας είναι πολύ χαμηλά, ο γιατρός σας ενδέχεται νασας συστήσει να παίρνετε χάπι που περιέχει σίδηρο.
Άτομα που χάνουν αίμα από τοσώμα τους όπως από το έντερο βρίσκονται ιδιαίτερα σε κίνδυνο να βρεθούν μεχαμηλό σίδηρο και αναιμία. Μερικές φορές αιμορραγία από το έντερο μπορεί να μηνείναι ορατή στα κόπρανα.
Πώς ενεργούν τα χάπια σιδήρου;
Ο καλύτερος τρόπος τηςθεραπείας των χαμηλών επιπέδων σιδήρου στο σώμα είναι η λήψησιδήρου, είτε ως χάπι είτε ως υγρό. Μερικές φορές χορηγείται και ενδοφλεβίως.Τα χάπια σιδήρου είναι ασφαλή, αποτελεσματικά και η λήψη τους εύκολη έτσισυνήθως δοκιμάζονται πρώτα. Ο σίδηρος στα χάπια απορροφάται από το έντερο και
χρησιμοποιείται από τονοργανισμό. Χάπια σιδήρου στη σωστή δόση μπορεί να αποδώσουν μέσα σε λίγεςβδομάδες αν υπάρχει σιδηροπενική αναιμία όση και η χορήγηση 2 σακούλες αίματοςπου είναι φυσιολογικά στο σώμα σας. Η θεραπεία με σίδηρο
μπορεί να πάρει μια-δυοβδομάδες για να αρχίσει να κάνει την διαφοράστο να νιώθετε καλύτερα.
Πόσο καιρό θαπρέπει να παίρνετε χάπια σιδήρου;
Χάπια σιδήρουσυχνά χρειάζονται για τουλάχιστον λίγους μήνες αλλά είναι διαφορετικό για κάθεάτομο. Εξαρτάται από την αιτία για τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου, την ποσότητααπώλειας αίματος και την ανταπόκριση στις αρχικές λίγες βδομάδες θεραπεία.
Ρωτήστε το γιατρόσας πόσο καιρό θα πρέπει να τα παίρνετε και
ξαναρωτήστε μετάαπό την εξέταση αίματος και όταν διαπιστωθεί η αιτία χαμηλού επιπέδου σιδήρου. Μπορείνα υπάρξουν
φορές που θαπρέπει να σταματήσετε τα χάπια σιδήρου για λίγο καιρό όπως πριν από κολονοσκόπησηή αμέσως μετά από μια
εγχείρηση. Αν σαςτα σταματήσουν, ρωτήστε πότε να τα ξαναρχίσετε ούτως ώστε να μην ξεχαστούν.
Η αύξηση σιδήρουστη δίαιτά μου μπορεί να βοηθήσει στα χαμηλά επίπεδα σιδήρου;
Μια και ένα άτομοήδη έχει χαμηλό επίπεδο σιδήρου και γίνει αναιμικό είναι δύσκολη η αποκατάσταση του σιδήρου στον οργανισμό, ακόμακαι με μια δίαιτα που είναι υψηλή σε σίδηρο. Τα χάπια σιδήρου φέρνουν ταεπίπεδα στο κανονικό πιο γρήγορα, τότε η δίαιτα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τηδιατήρηση των επιπέδων υψηλά (με την προϋπόθεση ότι έχει σταματήσει ηαιμορραγία).
Πώς λαμβάνονται ταχάπια σιδήρου;
> Πάρτε σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας (συνήθως1 χάπι μια ή δυο φορές τη μέρα). Αν χρειάζεται να παίρνετε χάπι δυο φορές τημέρα τότε ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει να αρχίσετε με ένα τη μέρα για λίγεςμέρες και μετά να το αυξήσετε σε δυο φορές
τη μέρα.
> Το σίδηρο απορροφάται καλύτερα αν παρθεί με άδειοστομάχι (μια ώρα πριν ή δυο ώρες μετά το φαγητό) αν είναι δυνατό.
> Πάρτε το χάπι σιδήρου με νερό ή χυμό ΟΧΙ με καφέ,τσάι, κόλα, κακάο ή μαύρο κρασί (αυτά μειώνουν την ποσότητα σιδήρου που
απορροφάται).Πάρτε ολόκληρο το χάπι (μην το λιώσετε/μασήσετε).
> Τα χάπια σιδήρου πρέπει να παίρνονται 2 ώρες ήπερισσότερες μετά μερικά είδη φαρμάκων περιλαμβανομένων και των
αντιόξινων, τα χάπιαασβεστίου και μερικά φάρμακα για
οστεοπόρωση,θυρεοειδή ή Parkinson’s καθώς και μερικά αντιβιοτικά. Ρωτήστε το γιατρό ή τοφαρμακοποιό σας.
Τι παρενέργειεςμπορεί να έχετε;
Όλα τα άτομα δενπαθαίνουν παρενέργειες από χάπια σιδήρου. Μερικές φορές ενοχλούν την κοιλιά,προκαλούν ναυτία (αίσθημα αναγούλας), κοιλιόπονο (γράμπα), δυσκοιλιότητα και
διάρροια. Συνήθωςαυτά καλυτερεύουν καθώς το σώμα σας τα συνηθίζει. Αν έχετε άλλα συμπτώματα ή αντα πιο πάνω συμπτώματα είναι έντονα ή σας ανησυχούν επικοινωνήστε με το γιατρόσας. Είναι φυσιολογικό τα χάπια σιδήρου να κάνουν τα κόπρανα μαύρα.
Τρόποι ελάφρυνσης των παρενεργειών
> Λήψη χαπιών σιδήρου με φαγητό ή τη νύχτα μπορεί ναβοηθήσει να μειώσει τις ενοχλήσεις στην κοιλιά.
> Αν η δυσκοιλιότητα είναι πρόβλημα, αύξηση τηςκαθημερινής λήψης υγρών και ίνων μπορεί να βοηθήσει. Ζητήστε συμβουλή από τογιατρό ή το φαρμακοποιό σας για ένα ήπιο καθαρτικό αν χρειάζεται.
> Τα πιο κάτω μπορεί μερικές φορές να βοηθήσουν (μιλήστεμε το γιατρό σας):
– αλλαγή χαπιών(σε διαφορετικό άλας σιδήρου)
– λήψη 1 χαπιού,2 ή 3 φορές τη βδομάδα
– λήψημικρότερης δόσης (1/2 ή 1/3 της ποσότητας του χαπιού) ως υγρό (Ferroliquid)
αύξηση σιγά -σιγά σε 2 ή 3 φορές τη μέρα.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Υπάρχουνδιαθέσιμα πολλά χάπια/τονωτικά σιδήρου που περιέχουν μόνο πολύ μικρή ποσότητασιδήρου (για αυτό δεν
προκαλούνπαρενέργειες). Δεν είναι αρκετά δυνατά για να αυξήσουν τα επίπεδα σιδήρου σαςαρκετά γρήγορα.
Άλλοι τρόποιπαροχής σιδήρου
Αν δεν μπορείτε ναανεχθείτε τα χάπια σιδήρου
(ιδιαίτερα ότανυπάρχει σημαντική αναιμία), μπορεί να χρειαστεί ενδοφλέβεια (ΙV) λήψη σιδήρουμέσω διασωλήνωσης, κατόπιν
συμβουλής απόειδικό γιατρό. Αυτό δεν είναι κάτι που χρειάζεται να γίνεται τακτικά καθώς οιπιο πάνω ενχύσεις συνήθως είναι
αποτελεσματικές.
Έγχυση σιδήρου με ένεση ενδομυϊκά δεν συστήνεται καθώς προκαλεί πόνοκαι μπορείνα προκαλέσει μόνιμη ουλή ή αποχρωμαστισμό στο δέρμα._
Σιδηροπενική αναιμία: τι είναι, που οφείλεται, τι προκαλεί, ποιοι κινδυνεύουν, πώς γίνεται η διάγνωση.
ΠΗΓΕΣ:
MEDLAB ΙΑΤΡΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ. www.medlab.gr
Βρετανικός ∆ιαιτολογικόςΣύλλογος www.bda.uk.com/foodfacts
ΒρετανικήΥπηρεσία Προδιαγραφών των Τροφίμων: www.eatwell.gov.uk
Επιλογέςτου NHS http://www.nhs.uk/Pages/HomePage.aspx
ΥπηρεσίεςΜετάγγισης στο Η.Β. http://www.transfusionguidelines.org.uk/index.aspx
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου