Τι σημαίνει να έχεις ηπατίτιδα C, πόσο επικίνδυνο είναι και τι μπορεί να κάνεις;

Συντάκτης: Aλέξανδρος Γιατζίδης, M.D., medlabnews.gr

H ηπατίτιδα C αποτελεί ένα από τα συχνότερα αίτια ηπατικήςνόσου παγκοσμίως. Ειδικότερα στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περίπου 2,5% του γενικούπληθυσμού, δηλαδή 250.000 άνθρωποι, έχουν χρόνια λοίμωξη με τον ιό της ηπατίτιδαςC. Η υψηλότερη συχνότητα ηπατίτιδας C συναντάται σε άτομα ηλικίας 40-60 ετών. Είναιγεγονός ότι οι νέες περιπτώσεις ηπατίτιδας C έχουν ελαττωθεί αρκετά μετά τα τέλητης δεκαετίας του 1980, κυρίως λόγω του υποχρεωτικού ελέγχου του αίματος και παραγώγωντου αλλά και γενικότερα της βελτίωσης των συνθηκών νοσηλείας και των κανόνων αποστείρωσης.Πολλές όμως παλαιές περιπτώσεις ηπατίτιδας C παραμένουν ακόμη αδιάγνωστες.

Τι είναι η ηπατίτιδα C;

Η λέξη "ηπατίτις" σημαίνει φλεγμονή του ήπατος.Αυτή η φλεγμονή μπορεί να προκληθεί από χημικές ουσίες, φάρμακα, πίνοντας πολύ αλκοόλή από ιούς. Η Ηπατίτιδα C, προκαλείται από τον ιό ηπατίτιδας C. Η ηπατίτιδα C είναιένας ιός που απαντάται στο αίμα (κυκλοφορεί στο αίμα) που μπορεί να προκαλέσειβλάβη στο συκώτι σας. Μπορεί να την έχετε για πολλά χρόνια (χρόνια πάθηση)χωρίς να αισθανθείτε οποιεσδήποτε ενδείξεις ασθένειας, ή μπορεί να σας είχανπαρουσιαστεί τα ακόλουθα κοινά συμπτώματα – αυτά είναι ο τρόπος που σας λέειτο σώμα σας ότι το συκώτι σας δεν είναι υγιές:

• Μια ασυνήθιστη έλλειψη ενέργειας (κόπωση)
 • Αίσθησητης ανάγκης να κάνετε εμετό (ναυτία)
 • Πόνος κάτω από τα πλευρά 
• Δυσανεξία(έλλειψη ανοχής) λαδερών, λιπαρών τροφών 
• Δυσανεξία στο αλκοόλ και ορισμέναφάρμακα

 Υπάρχουν τουλάχιστον έξι σημαντικοί τύποι ηπατίτιδας C, γνωστοίως γονότυποι ηπατίτιδας C. Είναι όλοι ελαφρώς διαφορετικοί και αριθμούνταιως 1,2,3,4,5,6...

Ποιά η σχέση της ηπατίτιδας C με την Α και Β;

Η ηπατίτιδα Α, ηπατίτιδα Β και C είναι διαφορετικοί ιοίοι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή στο ήπαρ (συκώτι). Κάθε ιός μεταφέρεταιμε διαφορετικό τρόπο. Μπορείτε να εμβολιασθείτε για την ηπατίτιδα Α και Β, αλλάδεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της ηπατίτιδας C. Είναι δυνατόν να έχετε διαφορετικούςιούς ηπατίτιδας ταυτοχρόνως.

Περίπου 1 στα100 άτομα στον κόσμο έχουν ηπατίτιδα C και πολλά άτομα δεν γνωρίζουν ότι το έχουν.Αυτό μπορεί να συμβεί γιατί καμία φορά παίρνει χρόνια για να εκδηλωθούν τα συμπτώματα.

Πώς μεταδίδεται η ηπατίτιδα C

Η Ηπατίτιδα C μεταφέρεται όταν αίμα από ένα άτομο με ηπατίτιδαC μπει στην κυκλοφορία άλλου ατόμου. Αυτό ονομάζεται επαφή δια αίματος.Ακόμη κιαν η ποσότητα του αίματος είναι τόσο μικρή που δεν φαίνεται με το μάτι , μπορείνα μεταφέρει τον ιό. Υπάρχουν πολλοί μύθοι για το πώς μεταφέρεται η ηπατίτιδαC, έτσι είναι σημαντικό να θυμάστε ότι:

ΜΠΟΡΕΙΤΕ να κολλήσετε ηπατίτιδα C από:

Οποιοσδήποτε μπορεί να προσβληθεί από αυτό τον ιόαν το αίμα του (ή μια ανοιχτή πληγή) έρθει σε επαφή με το αίμα κάποιου πουήδη έχει τον ιό. Αυτό μπορεί να συμβεί αν μοιράζεστε εξοπλισμό για ενέσειςναρκωτικών, από τραυματισμό με τσίμπημα βελόνας, από μη αποστειρωμένο εξοπλισμόιατρικής, οδοντιατρικής ή εμβολιασμού, από τατουάζ, τρύπημα του σώματοςή αν κάνατε μετάγγιση αίματος (ή παραγώγου αίματος) πριν από το 1992.

Υπάρχει ένας μικρός κίνδυνος να περάσει ο ιός απόμια έγκυο μητέρα που έχει ηπατίτιδα C στο αγέννητο μωρό της (μετάδοση απόμητέρα σε βρέφος). Ο κίνδυνος μετάδοσης της ηπατίτιδας C κατά τη διάρκειασεξουαλικής επαφής είναι επίσης πολύ χαμηλός. Δεν μπορείτε να προσβληθείτε από ηπατίτιδα C μέσω κοινής χρήσης οικιακώνσκευών, όπως από φλιτζάνια ή πιάτα, ή αν μοιράζεστε τροφές με άλλους.

Υψηλός κίνδυνος 

• Μη αποστειρωμένες ιατρικές ή οδοντιατρικές διαδικασίεςόπου τρυπιέται το δέρμα. Σε πολλές χώρες αυτός είναι ο πιο συνηθισμένος τρόπος πουμεταδίδεται η ηπατίτιδα C .

• Από την χρήση μεταχειρισμένων συριγγών για ναρκωτικάκαι στεροειδή. 

• Τατουάζ ή τρύπες στο σώμα χωρίς αποστείρωση.

Χαμηλός κίνδυνος 

• Τσιμπήματα βελόνας σε άτομα που εργάζονται στο σύστημαυγείας. 

• Μπορεί να περάσει από τη μητέρα στο παιδί κατά την εγκυμοσύνηή τον τοκετό αν η μητέρα έχει ηπατίτιδα C. 

• Μετάγγιση παραγώγων αίματος. 

• Χρήση προσωπικών αντικειμένων κάποιου άλλου ατόμου, πουμπορεί να έχουν αίμα πάνω τους, όπως ξυράφια και οδοντόβουρτσες. 

• Από αίμα σε αίμα κατά την σεξουαλική επαφή. 

• Τσιμπήματα από βελόνες χρήσης ναρκωτικών πεταμένες σεδημόσιους χώρους.

ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙΤΕ να πάθετε ηπατίτιδα C από: 

• Κοινές τουαλέτες 

• Σκεύη φαγητού ή ποτήρια 

• Βήχα, φτάρνισμα, φιλί ή αγκαλιά 

• Πισίνες 

• Κουνούπια και άλλα έντομα

Τι προκαλεί η ηπατίτιδα C;

Αν έχετε εκτεθεί στον ιό της ηπατίτιδας C, το σώμασας θα προσπαθήσει πρώτα να αμυνθεί παράγοντας αντισώματα - αυτά είναισαν ένας στρατός στρατιωτών που παράγονται από τον οργανισμό σας για να καταπολεμήσουντον ανεπιθύμητο ιό που ζει στο σώμα σας. Αν αυτά τα αντισώματα παρουσιαστούνστο αίμα σας, θα σας πουν ότι το αίμα σας βρέθηκε θετικό στο αντίσωματης ηπατίτιδας C [tested positive to hepatitis C antibody]. Αυτό δενσημαίνει ακόμη ότι έχετε αναπτύξει τη νόσο της ηπατίτιδας C.

Ο ένας σε κάθε τέσσερις ανθρώπους που εκτέθηκαν στηνηπατίτιδα C μπορεί επιτυχώς να απαλλαγεί από τον ιό - τα αντισώματά τουθα κερδίσουν τη μάχη. Για πολλούς, ωστόσο, ο ιός είναι ισχυρότερος από τοαμυντικό σύστημα του σώματος και ο ιός θα παραμείνει ζωντανός.

• Στα 100 άτομα που προσβλήθηκαν με ηπατίτιδα C, ένα στατέσσερα άτομα απαλλάσσονται από τον ιό φυσιολογικά στους πρώτους 12 μήνες. 

• Το υπόλοιπο 75% των ατόμων εξακολουθούν να έχουν τονιό στον οργανισμό τους, χωρίς φανερά συμπτώματα. 

• Χωρίς ιατρική θεραπεία 30 από αυτά τα άτομα θα παρουσιάσουνσυμπτώματα αισθητά εντός των 10 ή 15 χρόνων μετά που μολύνθηκαν 

• Μετά από 20 χρόνια, χωρίς θεραπεία, περίπου 10 άτομαθα παρουσιάσουν σοβαρή πάθηση του ήπατος. Πέντε άτομα θα παρουσιάσουν κίρρωση τουήπατος, ή καρκίνο του ήπατος.

Πολλοί άνθρωποι δεν εμφανίζουν συμπτώματα ηπατίτιδαςC. Εάν κάποιος έχει συμπτώματα, τα πιο συνηθισμένα είναι: κόπωση, ναυτία και κοιλιακοί πόνοι.

Εξετάσεις για διάγνωση της ηπατίτιδας C

Ο μόνος τρόπος να βρείτε αν έχετε ηπατίτιδα C είναι νακάνετε εξέταση αίματος.

Ένα τεστ PCR (polymerase chain reaction -αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης) δείχνει αν έχετε απαλλαγεί από τονιό της ηπατίτιδας C ή αν παραμένει ακόμη. Ένα τεστ γονοτύπου δείχνει σε ποιον τύπο ιού ηπατίτιδας έχετε εκτεθεί. Έναςέλεγχος ιικού φορτίου μετρά την ποσότητα του ιού στον οργανισμό σας.Τα τεστ γονοτύπου και ιικού φορτίου χρησιμοποιούνται για να επιλεγεί η καλύτερηθεραπεία για σας. Το τεστ PCR θα χρειαστεί να επαναληφθεί και πάλι στο τέλοςτης θεραπείας σας για να εξακριβωθεί αν έχετε επιτυχώς απαλλαγεί από τον ιότης ηπατίτιδας C.

Τα τεστ ηπατικής λειτουργίας εξετάζουν τηνυγεία του συκωτιού σας. Ένα από αυτά τα τεστ αποκαλείται τεστ ALT (αλανίνηςαμινοτρανσφεράσης). Αυτό δείχνει την υπάρχουσα ηπατική βλάβη και μπορεί νααλλάξει με τον καιρό για πολλούς λόγους, όπως: χρήση αλκοόλ, χρήση άλλωνναρκωτικών ουσιών, ή αν το σώμα σας καταπολεμά άλλη μόλυνση. Μπορεί επίσηςνα αλλάξει ως αποτέλεσμα της ηπατίτιδας C.

Σε εξετάσεις για ηπατίτιδα C πρέπει υποχρεωτικά ναυποβάλλονται:

• Όλα τα άτομα με αυξημένες τρανσαμινάσες

• Όλοι οι πρώην και ενεργοί χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών

• Όλοι όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταγγίσεις αίματος ή παραγώγωντου πριν από το 1992

• Όλοι όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνου πριντο 1992.

• Όλοι όσοι υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση (τεχνητό νεφρό)

• Όλοι όσοι εκτίθενται παρεντερικά σε

δυνητικά μολυσμένα ιατρικά εργαλεία

• Οι ερωτικοί σύντροφοι ατόμων με ηπατίτιδα C

• Άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους

• Tα παιδιά μητέρων με ηπατίτιδα C

• Ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα Β, λοίμωξη με το HIV, ήηπατική νόσο από κατάχρηση οινοπνεύματος

Θεραπεία της ηπατίτιδας C

Ο στόχος της θεραπείας είναι η αφαίρεση της ηπατίτιδαςC από το σώμα σας και η αποφυγή/μείωση της βλάβης στο συκώτι σας. Δεν χρειάζεταιο καθένας θεραπεία δεδομένου ότι η ηπατίτιδα C είναι συχνά ήπια και δενθα έχει επιπτώσεις στη μακροπρόθεσμη υγεία. Ορισμένοι τύποι ηπατίτιδας Cανταποκρίνονται καλύτερα στη θεραπευτική αγωγή από άλλους – μπορούν να εξαλειφθούνεντελώς από το σώμα, αφαιρώντας όλες τις ενδείξεις της ασθένειας.  Η θεραπείαχορηγείται συνήθως για 6 έως 12 μήνες.

Η θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας C συνίσταται στηχορήγηση συνδυασμού πεγκυλιωμένης ιντερφερόνης και ριμπαβιρίνης. Είναι πολύσημαντικό ότι μπορούν οι γιατροί να προβλέπουν, σε συγκεκριμένα σημεία-ορόσηματης θεραπείας, την πιθανότητα ανταπόκρισης των ασθενών, εξασφαλίζοντας έτσικαλύτερη συμμόρφωση. Πρόσφατα, δύο νέοι θεραπευτικοί παράγοντες για τηναντιμετώπιση της χρόνιας ηπατίτιδας C έχουν εγκριθεί στις ΗΠΑ και η έγκρισήτους στη χώρα μας αναμένεται σύντομα.

Η θεραπευτική αγωγή της ηπατίτιδας C βελτιώνεταισυνεχώς - σήμερα περίπου 50 έως 60 τοις εκατό όλων των ατόμων πουλαμβάνουν θεραπεία απαλλάσσονται από τον ιό. (Μερικοί γονότυποιπαρουσιάζουν ποσοστό κάθαρσης 80%).

Υποστήριξη και κατανόηση

H ηπατίτιδα C είναι ίσως η πιο παρεξηγημένη μορφή ηπατίτιδαςκαι φέρει στίγμα στους φορείς της. Άτομα που έχουν αυτόν τον τύπο αισθάνονται ντροπήκαι απομονώνονται. Για το λόγο αυτό η υποστήριξη και κατανόηση από τον κοινωνικότους περίγυρο είναι ιδιαίτερης σημασίας γι αυτούς.

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για άτομα με ηπατίτιδαC είναι σε ποιόν να το πουν (εκμυστηρευτούν). Στις περισσότερες περιπτώσεις, δενχρειάζεται να πείτε σε κανέναν ότι έχετε ηπατίτιδα C πέρα από τον γιατρόσας.